Er zijn veel HPV (humaan papillomavirus) virussen die je kunt oplopen. 80% van de bevolking maakt ooit een infectie door. Meestal ruimt je lichaam het virus zelf op. Soms kun je er baarmoederhalskanker van krijgen.
Sinds 2009 zit de HPV-vaccinatie in het Rijksvaccinatieprogramma voor meisjes. Sinds 2022 zit de vaccinatie in het Rijksvaccinatieprogramma voor alle jongens en meisjes van 9-10 jaar en kan iedereen tot de leeftijd van 18 jaar de vaccinatie gratis krijgen bij de Jeugdgezondheidszorg in de eigen regio.
Hoe loop ik HPV op?
Je krijgt HPV door seks met iemand die HPV heeft. Het virus kan ook worden overgedragen door orale seks. Hoe meer partners iemand heeft gehad, hoe hoger het risico op een HPV-infectie. Een condoom beschermt tegen besmetting met HPV, maar niet 100%.
Is HPV besmettelijk?
HPV is heel besmettelijk. Een condoom beschermt niet volledig. Zowel mannen als vrouwen kunnen het virus overdragen. Hoe meer wisselende sekspartners, hoe hoger het risico.
Hoe bescherm ik mezelf tegen HPV?
- Ben je jonger dan 18 jaar? Dan kun je je gratis laten vaccineren bij de afdeling Jeugdgezondheidszorg van je GGD.
- Als je niet voor de vaccinaties van de Jeugdgezondheidszorg in aanmerking komt, dan kun je je toch laten vaccineren. Je moet dan wel betalen voor de vaccins. Bij sommige GGD-en kun je kiezen uit verschillende vaccins.
- Gebruik je medicijnen of ga je medicijnen gebruiken die de afweer remmen? Dan kan het verstandig zijn om je te laten vaccineren tegen HPV. Je krijgt dan niet 2 prikken maar 3 prikken. Ook wordt meestal een ander vaccin gebruikt: Gardasil-9®. Deze vaccinatie biedt bescherming tegen 9 typen HPV, waaronder de typen die genitale wratten veroorzaken. Het vaccin wordt niet vergoed.
Meestal merk je niets van een besmetting met HPV. Als je wel klachten hebt, kun je denken aan bloedingen tijdens of na de seks. Ook kun je pijn of een branderig gevoel in de vagina hebben. HPV kan genitale wratten en kanker veroorzaken.
- Genitale wratten worden vooral veroorzaakt door de laag risico HPV-typen 6 en 11. Het begint met jeuk en irritatie bij de geslachtsorganen. Soms heb je maar één wratje, maar soms ontstaan er in korte tijd veel. De kans dat ze na behandeling terugkomen is groot. Deze virustypen kunnen geen kanker veroorzaken.
- Kanker wordt veroorzaakt door hoog risicotypen van HPV, waarvan type 16 de belangrijkste is. De meest voorkomende vorm van kanker door HPV is baarmoederhalskanker. Andere vormen zijn kanker van de vagina, schaamlippen, anus, penis en mond of keel. Tussen de besmetting met HPV en het ontstaan van kanker zit meestal 15 jaar of meer.
We weten nog niet precies hoelang het vaccin werkt. Het vaccin wordt gebruikt sinds 2006. Bij mensen die toen zijn gevaccineerd, werkt het vaccin nog steeds goed. Een extra vaccinatie is niet nodig.
Kijk in de tarievenlijst bij de GGD van jouw keuze wat de HPV-vaccinatie kost.